Rusya-Ukrayna hattında üç yılı aşkın süredir devam eden savaşta gözler, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamalarıyla barış için Türkiye'ye kilitlendi.
Rus lider Putin, 10 Mayıs akşamı kameralar karşısında yaptığı açıklamada, Ukrayna ile 2022 yılında kesintiye uğrayan doğrudan müzakerelerin ön koşulsuz olarak 15 Mayıs'ta İstanbul'da yeniden başlatılmasını önerdi. Putin'in açıklamasının ardından diplomasi trafiği hızlandı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: TÜRKİYE MÜZAKERELERE EV SAHİPLİĞİ YAPMAYA HAZIR
Dünya liderlerinden Putin'in önerisine ilişkin peş peşe açıklamalar gelirken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Rus mevkidaşı Putin ile telefonda görüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede Rusya Devlet Başkanı Putin'e, Rusya ile Ukrayna arasındaki barış görüşmelerinin kaldığı yerden İstanbul’da devam etmesi yönündeki açıklamasının memnuniyetle karşılandığını, Türkiye’nin kalıcı çözüme ulaşmayı sağlayacak müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.
Kremlin'den görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, "Putin ve Erdoğan telefon görüşmesinde Rusya ve Ukrayna'nın 15 Mayıs'ta İstanbul’da doğrudan görüşme girişimini detaylıca görüştü" denildi.
ZELENSKIY: PUTİN'İ TÜRKİYE'DE BEKLİYOR OLACAĞIM
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de dün akşam saatlerinde Putin'in önerisine yanıt verdi ve "15 Mayıs Perşembe günü Putin'i Türkiye'de bekliyor olacağım" dedi.
Zelenskiy, "Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin'i Türkiye'de bekliyor olacağım. Umuyorum ki bu sefer Ruslar, 'yapamayız' demek için bahane aramazlar" dedi.
TRUMP: UKRAYNA BUNU HEMEN KABUL ETMELİ
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya'nın 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılmasını önerdiği doğrudan müzakere çağrısı için “Ukrayna bunu hemen kabul etmeli.” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için “Ukrayna ile ateşkes anlaşması yapmak istemiyor, bunun yerine perşembe günü Türkiye'de bir araya gelerek kanlı kıyımı bitirmek için müzakere etmek istiyor.” ifadelerini kullanan Trump, “Ukrayna bunu hemen kabul etmeli.” diye yazdı.
Trump, söz konusu müzakerelerle “en azından bir anlaşmanın mümkün olup olmadığını belirleyebileceklerini” kaydederek, “Eğer mümkün değilse, Avrupa liderleri ve ABD her şeyin nerede olduğunu bilecek ve buna göre ilerleyebilecek.” ifadelerini kullandı.
Putin’in, "ABD olmadan kazanması mümkün olmayan 2. Dünya Savaşı zaferi kutlamaları ile çok meşgul olduğu” şeklinde yazan Trump, Ukrayna'nın Putin ile bir anlaşma yapacağından şüphe etmeye başladığını belirtti ve paylaşımını “Müzakerelere hemen başlayın.” şeklinde sonlandırdı.
ABD DIŞİŞLERİ BAKANI TÜRKİYE'YE GELECEK
Rusya-Ukrayna hattında barışın sağlanması için gözler Türkiye'ye kilitlenmişken, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun da 14-16 Mayıs tarihlerinde Türkiye'ye geleceği öğrenildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Rubio'nun, NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı'na katılmak üzere 14-16 Mayıs tarihlerinde Türkiye'ye gideceğini, görüşmelerin ana gündem maddesinin Rusya-Ukraya Savaşı'nın sona erdirilmesi için sürdürülen görüşmelere katılmak olduğu belirtildi.
RUSYA-UKRAYNA BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
24 Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ardından ilk barış görüşmesi, 28 Şubat 2022'de Belarus'ta gerçekleşmiş ve bir sonuç alınmamıştı.
Mart 2022'de ise taraflar, Antalya'da bir araya geldi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukraynalı mevkidaşı Dmytro Kuleba, Türkiye'nin arabuluculuğu ile Antalya Diplomasi Forumu'nda bir araya gelmişti. Bu savaşın başlangıcından bu yana iki taraf arasındaki ilk üst düzey temas olmuştu.
Yine Mart 2022'de taraflar İstanbul'da bir araya geldi. Ancak Rusya-Ukrayna hattındaki görüşmeler, bir sonuca varılmadan Mayıs 2022'de durduruldu.
TRUMP-ZELENSKIY GERGİNLİĞİ
ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 Ocak 2025'te yeniden Beyaz Saray'a geri dönmesiyle Moskova-Kiev hattındaki görüşme trafiği arttı. ABD Başkanı olduktan kısa bir süre sonra Putin ile telefonda görüştü, ve bir süre sonra da Zelenskiy ile bir araya geldi. İki liderle sık sık görüşen Trump'ın Zelenskiy ile kameralar karşısında yaşadığı tartışma dünya gündemine damga vurmuştu.
28 Şubat'ta Beyaz Saray'da yaşanan tartışmadan hemen önce, iki liderin gündemindeki en önemli madde, Ukrayna ve ABD arasında müzakere edilen mineral anlaşması ve Rusya savaşıydı. Zelenskiy, bu anlaşmaya güvenlik garantilerinin dahil edilmesini talep ediyordu.
Zelenskiy, güvenlik garantileriyle bir ateşkes anlaşması istediğini söylemesi, Trump ve Başkan Yardımcısı Vance'in Zelenskiy'e verdiği yanıtlar sonrasında tansiyon yükselmişti. O tartışmanın ardından birlikte yapılacak basın toplantısı iptal edildi ve beklenen mineral anlaşması imzalanmadı.
İkili arasındaki tansiyon bir süre sonra düştü, ancak buradan da bir barış anlaşması çıkmadı. Trump ve Zelenskiy en son 3 Mayıs günü Papa Francis'in cenaze töreninde görüştü.
Trump'ın bunca çabasının ardından Putin, İstanbul'u işaret etti ve müzakerelerin yeniden İstanbul'da başlamasını önerdi. "Rusya-Ukrayna hattında barış İstanbul'da sağlanacak mı?" bu hafta dünyanın gözü bu sorunun cevabına kilitlenecek.
